Zachodniopomorski Zespół Koordynacyjny
Związków i Organizacji Rolniczych
Szczecin, dnia 23 marca 2023 r.
Pan
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów
Szanowny Panie Premierze!
Rolnicy zgromadzeni w Szczecinie na akcji protestacyjnej manifestują swój sprzeciw wobec szybko pogarszającej się sytuacji ekonomicznej rodzinnych gospodarstw towarowych. Sytuacja w jakiej znalazły się nasze gospodarstwa jest efektem aktualnej polityki Unii Europejskiej i polskiego rządu.
Zdecydowanie sprzeciwiamy się niszczeniu naszych gospodarstw, poprzez zmuszanie do nieuczciwej konkurencji z międzynarodowymi korporacjami, produkującymi w lepszych warunkach klimatyczno-glebowych, a także bez ograniczeń, norm i zakazów obowiązujących na terenie Unii Europejskiej. Trudno jest nam także, w sposób racjonalny, wytłumaczyć gwałtowną zmianę polityki rządu Pana Premiera po 2020 r. w stosunku do naszych rodzinnych gospodarstw towarowych. Do 2020 roku nasze postulaty były w znacznej mierze spójne z ówczesnym programem rolnym PiS i zaowocowały zdecydowanym poparciem środowiska rolniczego dla Państwa partii politycznej.
Należy podkreślić, że w wyniku zmian prawnych wprowadzonych po przejęciu władzy przez Prawo i Sprawiedliwość, został w znacznym stopniu powstrzymany proces wyprzedaży ziemi rolnej zagranicznemu kapitałowi. Dziś na Pomorzu Zachodnim, za sprawą decyzji podejmowanych w Warszawie, niszczy się to co przez lata wypracowaliśmy. Ziemia zaczęła w szerszym zakresie, trafiać w formie tanich dzierżaw do gospodarstw rodzinnych, powiększając ich powierzchnię. W województwie zachodniopomorskim, według Powszechnego Spisu Rolnego 2020, w ciągu dziesięciu lat od poprzedniego spisu liczba gospodarstw w przedziale 100 ha i więcej wzrosła o 45,1% (są to w większości gospodarstwa do 200ha), liczba gospodarstw w przedziale 50 – 100 ha wzrosła o 39,2%, a gospodarstw powyżej 30 ha, o 28,3%. Ponad 70% ziemi wydzierżawionej w przetargach organizowanych przez KOWR trafiło do młodych rolników. Według danych zawartych w polskim Planie strategicznym, w województwie zachodniopomorskim, tylko dochody z tych gospodarstw, są w stanie osiągnąć poziom średniego rocznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
W połowie maja 2022 r., Komisja Europejska ustanowiła korytarze solidarnościowe, aby pomóc Ukrainie w eksporcie produktów rolnych. Wezwała ona kraje UE do pilnego udostępnienia dodatkowych pojazdów, a w celu dopasowania popytu i podaży oraz nawiązania odpowiednich kontaktów, Komisja miała utworzyć platformę logistyczną kojarzenia ofert. Miała również dokonać oceny dostępnej pojemności magazynowej w UE i skoordynowania działań z państwami członkowskimi, aby pomóc w zapewnieniu większych możliwości, tymczasowego składowania ukraińskich towarów eksportowych. Praktyka odbiega jednak istotnie od zapowiedzi. W tym przypadku, w przeciwieństwie do determinacji z jaką wdrażane są założenia Zielonego Ładu, Komisja ograniczyła się do pustych obietnic. Co robi polski rząd? W pierwszych miesiącach bezcłowego importu z Ukrainy, nie podejmuje żadnych działań ochronnych naszego rynku, podporządkowując się bezkrytycznie działaniom Komisji Europejskiej. W efekcie rynki produktów rolnych uległy całkowitej destabilizacji. Zawiodła administracja państwowa, bagatelizując sytuację, nie wykazując dostatecznej sumienności w jej monitorowaniu, a także obronie interesów naszego państwa wobec organów Unii Europejskiej.
Panie Premierze!
Gospodarstwom naszym potrzebna jest przede wszystkim pomoc państwa w dostępie do rynku oraz zapewnieniu uczciwych zasad konkurencji. Ponieważ, po latach komunizmu, który wypaczył i zniszczył dobrze rozwijającą się w okresie międzywojennym spółdzielczość, nastąpił okres utopii liberalnej i bezmyślnej wyprzedaży wszystkiego co dało się sprzedać, w tym przetwórstwa rolno-spożywczego i handlu. W efekcie budowane z wielkim trudem towarowe gospodarstwa rodzinne utrzymują się jedynie ze sprzedaży surowca, bez udziału z zysków w przetwórstwie i handlu. Mimo, że do opisanej sytuacji doprowadziły poprzednie ekipy ale reprezentowały one państwo, od państwa więc oczekujemy pomocy!
Wobec powyższego oczekujemy szybkich i zdecydowanych działań chroniących egzystencję rodzinnych gospodarstw towarowych, które pełnią ogromną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i suwerenności żywnościowej społeczeństwa.
Ważnym elementem tych działań na Pomorzu Zachodnim musi być realizacja zgłaszanych postulatów przez NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”, Okręgowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego, Wojewódzki Związek Kółek i Organizacji Rolniczych oraz Zachodniopomorską Izbę Rolniczą.
Powyższy dokument przekazano w dniu 23.03.2023 r. za pośrednictwem Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego.