#koronawirus Trwają prace nad regulacjami dotyczącymi działań osłonowych w rolnictwie [info z 19.03.20] Porozumienie Regionalne NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” skupiające rolników z Dolnego Śląska, Opolszczyzny i Zachodniopomorskiego przesłało do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi uwagi zebrane, w trakcie prowadzonych działań związkowych oraz w trakcie konsultacji przeprowadzonej w 18.03.2020 r. Jeśli uważasz, że są sprawy, którymi powinniśmy się zająć – napisz do nas: rolnikindywidualny@gmail.com Polecamy uwadze. Edward Kosmal:
ZDROWIE PUBLICZNE:
Wnioskujemy o zasiłek opiekuńczy na dziecko do 8 lat. Świadczenie takie zaproponowano wszystkim grupom zawodowym, prócz rolniczej. Podniesienie stawki chorobowej (z absurdalnej na odpowiadającą realiom). Wprowadzenie płatności świadczenia od pierwszego dnia choroby, a nie jak obecnie dopiero po trzydziestu. Uwzględnienie, przy gospodarstwach powyżej 50 ha, zwiększonej kwoty ubezpieczenia w wyliczaniu rolniczych emerytur.
Wsparcie państwa, w zakresie opieki medycznej oraz kwarantanny i z tym związanych świadczeń (wskazanie świadczenia specjalnego pomocowego), dla pracowników najemnych z zagranicy zatrudnionych w rolnictwie, ale i szerzej na polskim rynku. Działanie winno obejmować także studentów obcokrajowców oraz członków rodzin osób, o których mowa w tym punkcie. W sytuacji, w której ze względu na błędy administracyjne, obcokrajowiec nie może udokumentować swojego zatrudnienia (statusu) należy wprowadzić takie regulacje, które zagwarantują mu bezpieczeństwo i nie będą wiązały się z dodatkowymi obciążeniami finansowymi z tytułu udzielonego wsparcia. W przypadku zgonów, w omawianej grupie osób, państwo powinno wprowadzić regulacje i wsparcie pozwalające na pochówek zmarłego bez dodatkowych obciążeń finansowych dla jego bliskich.
RYNEK:
“Ostatni tydzień przyniósł spadek cen trzody o 0,60 gr. oraz wzrost cen nawozów i środków ochrony roślin. Ponadto firmy dystrybucyjne wycofały się z kredytowania rolników, sprzedają środki tylko za gotówkę, której rolnikom brakuje. Czy po miesiącu takiej sytuacji nadal odważymy się powiedzieć, że to wina rolnika?”
Wprowadzenie większej partii żywności krajowej na nasze rynki. Bieżące monitorowanie sytuacji. Naszym celem jest ochrona interesów działającego na terenie kraju przemysłu.
Poręczenie kredytów przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Szereg gospodarstw rolnych ma negatywną historię kredytową w BIK. Jest to spowodowane, między innymi, trwającymi od trzech lat klęskami żywiołowymi. Wnioskujemy o wprowadzenie szybkiej linii kredytowej, uproszczonych procedur, w tym dla rolników ze słabym BIK. Wnosimy o poręczenie kredytów w rolnictwie przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Wnosimy o wprowadzenie poręczeń przez ARiMR. Agencja ma możliwości ściągnięcia zabezpieczenia, przy czym uprawnienie takie nie powinno obejmować więcej niż 25 proc. dopłat.
Postulat wydłużenia okresu spłaty kredytów – na przykład – zaciągniętych na zakup Ziemi z Zasobu WRSP. Polityka państwa, do 2015 roku, wręcz przymuszała rolników do zadłużania gospodarstw nie oferując rolnikom dzierżaw długoterminowych, jako podstawowej formy gospodarowania ziemią rolną z Zasobu. W tym punkcie należałoby zastanowić się nad wysokością odsetek. Wydłużenie nie powinno wiązać się z dodatkowymi obciążeniami rolnika.
W związku z zaistniałą sytuacją wnosimy o wstrzymanie egzekucji komorniczych prowadzonych w stosunku do rolników lub udzielenie kredytów na ww. zobowiązania, tak żeby przedsiębiorcy nie byli stratni, a rolnicy mogli spokojnie zająć się pracą na roli. Gospodarstwa muszą odzyskać płynność finansową.
Zawieszenie wszelkich działań windykacyjnych planowanych i realizowanych wobec rolników indywidualnych. W tym, między innymi, zawieszenie działań windykacyjnych dotyczących szczególnie egzekucji z nieruchomości będących własnością rolników indywidualnych w związku z brakiem zapłaty zobowiązań w stosunku do KOWR z tytułu dzierżawy bądź sprzedaży gruntów rolnych.
Postulat odroczenia płatności podatkowych. Rolnicy sprzedali swoje płody rolne. Niektórzy mają jeszcze pełne magazyny. Muszą się jednak liczyć z tym, że nie będą mieli pieniędzy na zakup środków ochrony roślin, a także i na spłatę zadłużeń bankowych oraz podatku rolnego. Postulat odroczenia płatności KRUS. Każda pomoc finansowa, w obecnej sytuacji, jest bardzo ważna. Nie wiadomo jak długo potrwa sytuacja kryzysowa i jakie będą jej koszty.
Wzywanie do zaniechanie poboru, od producentów żywności, w okresie trwania pandemii oraz rok po jej ustaniu podatku rolnego, czynszu dzierżawnego (KOWR i jednostki samorządowe), składek KRUS (wliczając ten czas do ubezpieczenia jako składkowy), składki na ubezpieczenie zdrowotne (jednak zabezpieczenia świadczeń), wszelkich egzekucji komorniczych, w szczególności przez ARIMR. Wnosimy o zawieszenie wszelkich działań windykacyjnych planowanych obecnie i realizowanych wobec rolników indywidualnych.
Wzywamy do natychmiastowej wypłaty dopłat za 2019 rok, pomocy suszowej, dopłaty do materiału siewnego oraz paliwa rolniczego. W obecnej chwili nie możemy skutecznie zrealizować zasiewów. Pandemia dotyczy całego świata, musimy we własnym zakresie, zadbać o wyżywienie Polaków.
Ceny minimalne skupu produktów rolnych mają być gwarantowane. Należy dążyć do wprowadzenia w Polsce regulacji prawnych i zasad podobnych do obowiązujących we Francji (prawo EGalim). Do tego czasu ceny minimalne mogłyby być gwarantowane na podstawie wyliczeń zespołów powoływanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Środki produkcji. Uważamy za zasadne wprowadzenie regulacji, które spowodują zamrożenie cen, w szczególności cen na produkty niezbędne do produkcji rolnej (m.in. nawozy, chemia, materiał siewny). Wnosimy o ustalenie cen maksymalnych, optymalnych społecznie.
Wnioskujemy wprowadzenie rozwiązań dających natychmiastową możliwość odzyskania należności z tytułu bezumownego korzystania z gruntów rolnych KOWR. Są podmioty, których zaległości sięgają kilkudziesięciu milionów złotych. Środki te potrzebne są w budżecie państwa.
Pracownik, w tym obcokrajowiec, w czasie kryzysu, powinien mieć możliwość przedstawienia pisemnego oświadczenia o gotowości do pracy (stan zdrowia). Wykonanie pracowniczych badań lekarskich jest obecnie utrudnione.
Postulat zapewnienia dopłat do ubezpieczeń rolnych.
Postulat wsparcia dla utrzymania plantacji wieloletnich. Chodzi na przykład o plantacje truskawek.
Postulaty dotyczące zatrudnienia obcokrajowców w rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym. Postulaty te pokrywają się z wcześniej zgłaszanymi przez przedsiębiorców. Mowa, między innymi, o automatycznym wydłużeniu wiz i pozwoleń na pracę dla pracowników z Ukrainy i Białorusi. Ułatwieniach w transferach pracowników w ramach kraju i branż. Zapewnienie opieki medycznej i prawa do zasiłku w czasie leczenia i kwarantanny pracownikom z zagranicy i ich rodzinom. Ułatwienia w podjęciu pracy sezonowej dla studentów z Ukrainy i Białorusi. Umożliwienie składania wniosków o legalizację pobytu i pracy dla cudzoziemców przez internet – bez konieczności dostarczania wersji papierowych do czasu zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego. Skrócenie czasu oczekiwania na rejestrację oświadczeń, które umożliwiały szybkie podjęcie dorywczej pracy. Stworzenie karty zawodów preferowanych. Przedstawiciele tych zawodów dostawaliby od razu długoterminowe pobyty. Możliwość, w oparciu o karty zawodów preferowanych, ściąganie pracowników od razu z rodzinami. Obecnie administracja wymusza sześciomiesięczną rotację pracowników z Ukrainy na polskim rynku. Wnosimy o oferowanie pracującym w Polsce Ukraińcom i Białorusinom oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy na 24 miesiące zamiast obecnych sześciu miesięcy oraz ułatwienia w łączeniu rodzin. Polska powinna nastawiać się, przede wszystkim, na pozyskiwanie pracowników – wraz z rodzinami – z Ukrainy i Białorusi. Obywatele Ukrainy mogli dotychczas wykonywać pracę na podstawie ruchu bezwizowego (maksymalnie 90 dni) lub na podstawie wiz w celu wykonywania pracy (od 6-12 miesięcy). Po tym okresie muszą powrócić do swojego kraju. Do tej pory w ich miejsce rotacyjnie przyjeżdżali inni pracownicy z nowymi zezwoleniami i wizami. Obecna sytuacja kryzysowa utrudnia proces wymiany pracowników. Należy zatrzymać tych, którzy są jeszcze w Polsce. Sprawa jest bardzo pilna.
PRACA GOSPODARSTW ROLNYCH NA TERENACH OBJĘTYCH KWARANTANNĄ:
Zadaniem państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego. Produkcja żywności wymaga szczególnej troski, w tym umożliwienia pracy gospodarstwom rolnym, bez względu na ich formę organizacyjną i status prawny. Wnioskujemy o takie działanie administracji i służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, które umożliwią na terenach objętych kwarantanną, między innymi: odbiór produkcji (np. jaj, mleka, mięsa, zwierząt), zaopatrzenie w środki produkcji, przemieszczanie się pracowników w strefie i poza nią. Przykład działań podejmowanych np. w Republice Czeskiej (Gmina Kynice, w regionie Havlíčkův Brod, informacja za: zemedelec.cz z 17.03.2020). W takich sytuacjach rolnik, pracownicy rolni, zobligowani są do przestrzegania zasad kwarantanny oraz współpracy ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo na danym terenie. Jednocześnie prosimy o szczególne traktowanie zakładów rolno-spożywczych w sytuacjach, gdy te znajdą się na terenach objętych kwarantanną.
PRACA ADMINISTRACJI W RELACJI Z ROLNIKIEM – UPRAWNIENIA ROLNIKÓW:
W zaistniałej nadzwyczajnej sytuacji epidemiologicznej wzywamy do potraktowania wszelkich wezwań, korekt, upomnień wystosowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, KOWR, ARiMR, KRUS, Inspekcję Weterynaryjną w stosunku do gospodarstw rolnych jako sprawy szczególnie skomplikowane i przyznanie gospodarstwom rolnym, uprawnień jakie daje administracji publicznej art. 35 § 3. KPA – Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym – w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
Wnosimy o wydłużenie toczących się postępowań administracyjnych, takich jak cofnięcia decyzji o przyznanej pomocy de minimis w związku z przekroczeniem limitu przyznanej pomocy de minimis.
Wnioskujemy, aby w przypadku przekroczenia przyznanego limitu pomocy de minimis następował zwrot niesłusznie pobranej kwoty wraz z odsetkami, a nie zwrot całości przyznanej pomocy de minimis. Rolnik musi mieć możliwość wycofania i korekty wniosku. Dziś szereg gospodarstw wzywana jest do zwrotu pomocy przyznanej w 2017 roku w związku z deszczami nawalnymi. Od trzech lat zmagamy się z klęskami żywiołowymi. W tym roku doszła sytuacja kryzysowa związana z pandemią.
Wnioskujemy, aby z chwilą otrzymania zawiadomienia w sprawach administracyjnych, na przykład z ARiMR, rolnik miał 28 dni roboczych na uzupełnienie danych np. z programów PROW, w których uczestniczy. Obecnie jest to 14 dni kalendarzowych. W rzeczywistości 10 dni pracy jednostki organizacyjnej.
Oczekujemy takich rozwiązań prawnych, które umożliwią wypłacenie zaliczek dopłat bezpośrednich w grupie kontrolowanych gospodarstw. ARiMR mógłby zabezpieczyć część środków na poczet ewentualnych nieprawidłowości. W 2019 roku ponad 1700 gospodarstw z terenów dotkniętych suszą rolniczą na Pomorzu Zachodnim zostało wytypowanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do kontroli FOTO w kampanii 2019. Oznaczało to wstrzymanie wypłat zaliczek dopłat bezpośrednich za 2019 r. Wielu gospodarzy, pomimo strat, nie może także skorzystać z pomocy suszowej. Susza rolnicza, na terenach objętych kontrolą, występuje od dwóch lat.
Zawieszenie kontroli w gospodarstwach na czas trwania pandemii (liczy się zdanie WHO) oraz w trzymiesięcznym okresie po zakończeniu pandemii.
Uwagi przedstawione, w ramach konsultacji, w ujęciu pakietów. Niektóre z wniosków, postulatów, mogą pokrywać się z przedstawionymi powyżej:
PAKIET BEZPIECZEŃSTWO FINANSOWE:
I. Wstrzymanie egzekucji komorniczych na gruntach będących własnością rolnika,oraz na maszynach które są własnością rolnika.
Uzasadnienie:
Pozbawianie rolnika zadłużonego jedynej możliwości utrzymania siebie i rodziny jest barbarzyństwem naszych czasów. Komornicy licytują ziemie i majątek rolnika po zaniżonej wartości i niejednokrotnie rolnik nadal pozostaje z długiem.
II. Umorzenie rat czynszu dzierżawnego wobec KOWR oraz rozłożenie płatności z tytułu wykupu ziemi rolnej z KOWR, z uwzględnieniem wydłużenie czasu spłaty do 10 lat. Wciągniecie w restrukturyzację gospodarstw rolnych również zoobowiazań wobec KOWR.
Uzasadnienie:
Oprócz umorzeń rat czynszów dzierżawnych ważne z punktu finansowego dla rolnika jest rozłożenie rat za wykup ziemi na okres dłuższy niż rok by rozkładanie tych rat nie blokowało się wzajemnie co ma miejsce aktualnie. Jeżeli ktoś rozkładał ratę w 2018 na dwa lata , to już w 2019 miał część raty do zapłaty i nie mógł rozłożyć z 2019 raty dopóki nie spłacił tej z 2018.
W programie restrukturyzacji nie są objęte zobowiązania wobec KOWR, czyli jeżeli rolnik na swojej działce 20 ha ma wpisany KOWR ponieważ jest to działka wykupiona od KOWR i oprócz tego inne wpisy hipoteczne np. kredyty to nie może jej przeznaczyć na odkup w programie restrukturyzacji czyli jest zablokowany.
III. Rozłożenie na raty kredytów komercyjnych,które rolnicy brali na zakup ziemi rolnej.
Uzasadnienie: Banki nie są zainteresowane rozkładaniem na raty i prolongowaniem spłat rat od kredytów na zakup ziemi, nie uwzględniają klęski suszy. Kredyty takie mają wysoki procent i szczególnie mocno obciążają gospodarstwa.
IV. Umorzenie podatku rolnego i składek na ubezpieczenia KRUS lub umorzenia podatku i składek na KRUS po dokonaniu prac na rowach przylegających do gruntów rolnika.
Uzasadnienie: Jest to pierwsza forma pomocy państwa która od razu daję odczuć gospodarstwom rolnym zmniejszenie kosztów. Umorzenia podatku w dużej mierze są zależne od wójta, co jest błędem. Nie robią tego w praktyce lub umarzają wybranym. W mojej ocenie powinno to się odbywać na zasadzie, że dla równowartości płaconego podatku rolnego rolnik zobowiązuje się do wyczyszczenia, odkrzaczenia lub wykopania rowu. Stałe stawki dla całego kraju zryczałtowane co do pracy własnej lub po okazaniu faktury za usługę. Wykonanie prac sprawdzane przez urzędnika gminy wydziału rolnictwa i akceptacja. Jest szansa, że część tych pieniędzy by wróciła do państwa w postaci VAT, ale co najistotniejsze, poprawiło by to stan melioracyjny gruntów.
V. Wprowadzenie dla firm z branży rolniczej funduszu utrzymania produkcji rolniczej wykorzystywany np. w sytuacji klęski suszy.
Uzasadnienie: Rolnicy wpłacają na fundusz promocji wieprzowiny, fundusz promocji zbóż, z każdej faktury mamy odliczany procent. Firmy z branży rolniczej w szczególności te które korzystają skupują i przetwarzają produkty rolnicze NIE POCZUWAJĄ się do odpowiedzialności, gdy następuje klęska suszy, dla tych firm liczy się tylko sprzedać co jest uzasadnione prawami ekonomii. Jednak odciągnięcie od każdej faktury na taki fundusz utrzymania produkcji rolniczej byłoby partycypacją tych firm w odpowiedzialności za polskie rolnictwo. Można byłoby z czasem wciągnąć w to całą branżę tych co przetwarzają, ale również co sprzedają sprzęt rolniczy lub chemię, nasiona. Mały procent, który mógłby się przerodzić w duża sumę i w czasie klęsk można przeznaczyć na utrzymanie stabilności ekonomicznej gospodarstw, a to się przełoży na stabilność tych firm.
VI. Kontrola cen środków do produkcji rolnej przez UOKIK oraz RADĘ ROLNICZĄ oraz cen skupów produkcji rolnej, ustanowienie cen minimalnych konsultowanych rok rocznie z firmami skupowymi oraz radą rolniczą złożoną z członków organizacji i sekcji branżowych.
Uzasadnienie: Rynek w Polsce jest dziurawy jak sito wpływają płody po dumpingowych niższych cenach i wykańczają nasz wewnętrzny rynek. Należy to zahamować i działania które podejmuje ministerstwo wyglądają na skuteczne, ale są wprowadzane w zbyt wolnym tempie.
VII. Powszechne i obowiązkowe ubezpieczenia upraw rolnych od utraconego dochodu.
Uzasadnienie: Rynek prywatny firm ubezpieczeniowych nastawiony jest na zysk i rolnicy są nieustannie oszukiwani. To państwo musi nałożyć ubezpieczenia ściągane cesją z dopłat bezpośrednich, rolnik ubezpiecza uprawy od utraconego dochodu wybierając pakiety i kwoty odszkodowania, a należność wg. stawek jest ściągana z dopłat bezpośrednich.
VIII. Zawieszenie spłat rat kredytów, leasingów na okres 6 miesięcy, to jest do września, do czasu po zbiorach.
Uzasadnienie: Dziś nie jesteśmy wstanie przewidzieć czy ten rok również zakończy się suszą, rolnicy nie są wstanie spłacać już rat zwłaszcza przy opóźnieniach w wypłatach dopłat i środków suszowych, ale dodatkowo muszą teraz ponieść nakłady na zasiewy i zabiegi agrotechniczne, a potem zbiór. Koronawirus pokazał, co to znaczy bezpieczeństwo żywnościowe należy zatem dać rolnikom zasiać i zebrać.
Opr. Red
Fot. domena publiczna
